قرص لیتیم

فهرست مطالب

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

اختلالات روانی از فلج‌کننده‌ترین بیماری‌هایی هستند که می‌توانند یک شخص را درگیر کنند. گاهی برای درمان برخی از این اختلالات لازم است که داروهایی را مصرف کنید. داروهای روانپزشکی عوارض و فواید بسیاری دارند که زمانی که تصمیم بر مصرف آنها گرفته‌می‌شود، بدون شک فواید آنها از عوارض آنها بیشتر بوده است. یکی از داروهایی که در اختلال افسردگی و همچنین دوقطبی تجویز می‌شود و کاربرد زیادی دارد، داروی لیتیوم است.

در این مطلب،‌ دکترتو سعی کرده‌است شما را با داروی لیتیم آشنا کند. شاید نام لیتیوم برای شما آشنا باشد زیرا یکی از عناصر فلزی سبک جدول تناوبی است. اما در اینجا قرار است با بیماری‌هایی که این دارو درمان می‌کند آشنا شوید. همچنین با عوارض، نحوه‌ی مصرف، دوز مصرفی و سایر ویژگی‌هایی که این دارو دارد آشنا خواهید شد.

اگر علائم افسردگی و یا مانیا و افسردگی دوقطبی را در خود یا اطرافیان مشاهده‌کرده‌اید، بدون هدر دادن لحظه‌ای، اولین نوبت روان پزشک را دریافت کنید.

در دکترتو می‌توانید با بهترین روانپزشک در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

قرص لیتیم چیست؟

قرص لیتیوم یا قرص لیتیم یکی از داروهای مورد استفاده در اختلالات روانپزشکی است. همان‌طور که در بالاتر هم اشاره شد، این دارو نام‌های مختلفی دارد. اشکال دارویی لیتیوم خوراکی هستند. این داروی ضدافسردگی بر سیستم اعصاب مرکزی اثر می‌گذارد.

لیتیوم نوعی داروی ضد افسردگی است که در رده‌ی داروی تثبیت‌کننده‌ی خُلق دسته‌بندی می‌شود و به ویژه برای درمان اختلال دوقطبی به کار می‌رود.

استفاده طولانی مدت از این دارو مزایای خاصی دارد که موجب کاهش تعداد و سطح حالت مانیا مانند احساسات تند و فوران احساس خوب، احساس عدم امنیت، تحریک‌پذیری، اضطراب، سریع حرف‌زدن و رفتارهای تهاجمی و خصمانه می‌شود.

نام رایج و اطلاعات دارویی لیتیوم کربنات

لیتیوم را با نام‌های مختلفی می‌شناسند. در ادامه به برخی از این نام‌ها اشاره‌کرده‌ایم.

نام‌های تجاری داروی لیتیوم شامل موارد زیر هستند؛

قرص لیتیوم در دوزهای مختلفی در داروخانه‌ها وجود دارد. این دارو را تنها باید با نسخه‌ی دکتر روانپزشک دریافت کنید. قرص لیتیم به شکل‌های زیر نسخه می‌شود؛

نحوه مصرف قرص لیتیوم چگونه است؟

برندهای مختلفی از این دارو موجود است و تاثیرات آن‌ها مشابه هم نیست. لذا دارو و برند داروی خود را بدون مشورت با پزشک یا دکتر داروخانه عوض نکنید.

تجویز و تعیین دوز مصرفی این داروی برای درمان اختلالات روانی مانند افسردگی یا دو قطبی تنها بر عهده روانپزشک است پس از مصرف خودسرانه جدا پرهیز کنید. اگر درباره مصرف این دارو سوالی دارید، از مشاوره دارویی دکترتو کمک بگیرید.

احساس نگرانی مداوم داری؟ فکر می‌کنی دچار اضطراب شدی؟

حتما قبل از مصرف دارو، مشاوره بگیر!

۱. نکات مهم مصرف قرص لیتیوم

۲. مصرف لیتیوم حتما باید با تجویز پزشک باشد؟

بله. تنها در صورتی می‌توانید این دارو را تهیه کنید که نسخه پزشک را داشته‌باشید. این دارو عوارض زیادی دارد و مصرف طولانی مدت آن می‌تواند مشکل ساز باشد. بنابراین یک متخصص باید تعیین کند که دارو برای بیمار مفید است یا خیر. برای مصرف این دارو حتما از مشاوره دارویی دکترتو کمک بگیرید.

در دکترتو می‌توانید با بهترین روانپزشک در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

۳. مراقبت های لازم در زمان مصرف لیتیوم

۴. اگر دوز مصرفی را فراموش کنم

۵. نحوه قطع مصرف لیتیوم

یکی از مهم‌ترین نکاتی که درباره مصرف لیتیوم وجود دارد، این است که نمی‌توانید سر خود و ناگهانی دارو را قطع کنید. برای اینکه مصرف دارو متوقف شود و یا با داروی دیگری جایگزین شود، باید یک روانپزشک تصمیم‌گیری کند و برنامه‌ی درمانی در نظر بگیرد.

عوارض قطع ناگهانی لیتیوم

در صورتیکه داروی لیتیوم را مصرف نکنید، ممکن است حملات و رفتارهای جنون‌آمیز با شدت بیشتری بازگردند و بیماری که تحت کنترل با دارو بود، از کنترل خارج شود. عوارض نخوردن قرص لیتیوم به مراتب بیشتر از خوردن آن است، زمانی که برای درمان بیماری تجویز می‌شود.

۶. شرایط نگهداری صحیح داروی لیتیوم

دوز مصرفی لیتیوم به چه شکل است؟

در رابطه با دوز دارو نکات زیر را مد نظر داشته‌باشید؛

موارد مصرف قرص لیتیوم کدامند؟

لیتیوم کربنات ۳۰۰ برای برخی از انوع بیماری های اعصاب و روان تجویز می‌شود، اختلالاتی مانند:

در ادامه به برخی از سوالات پرتکرار درباره موارد مصرف داروی لیتیوم پاسخ داده‌شده‌است. احتمالا برخی از این سوالات برای شما تکراری باشند. اما به تمامی این سوالات پاسخ داده‌ایم تا برای شما بخش ناشناخته‌ای وجود نداشته‌باشد.

همانطور که گفته‌شد این دارو بر رفتارهای بیمار در اختلال دوقطبی اثر می‌گذارد و همچنین یک داروی ضد افسردگی است و در درمان افسردگی هم به کار برده‌می‌شود. داروی لیتیم با نام لیتیم کربنات ۳۰۰ هم دیده می‌شود. لیتیوم کربنات ۳۰۰ متناسب با نوع اختلال روانی و شدت بیماری که شخص با آن درگیر است برای درمان و کنترل حالت‌های خطرناک تجویز می‌شود.

قرص لیتیم کربنات برای بیماری‌های روانی تجویز می‌شوند که برخی از آنها شامل موارد زیر هستند؛افسردگیدوقطبیبیماری مانیکرفتار تهاجمیگاهی داروی لیتیوم همراه با داروهای افسردگی دیگر تجویز می‌شود تا بیماری روانی به شکل بهتری کنترل شود و کیفیت زندگی فرد بهبود بیشتری پیدا‌کند.

معمولا قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ را برای دوقطبی و از روزی ۱ عدد تا دوزهای بالاتری مانند ۳ عدد تجویز می‌کنند.

قرص لیتمون کربنات ۳۰۰ برای کنترل رفتارهای فاز ماتیک در دوقطبی، افسردگی حاد و رفتارهای مانیا کاربرد دارد.

بهترین دکتر برای درمان اختلال دو قطبی رو پیدا کن!

مکانیسم اثر قرص لیتیوم چیست؟

لیتیوم قرص ضد افسردگی، نیمه عمر حدودا ۲۴ ساعته دارد و بعد از خوردن، کم‌تر از یک ساعت بعد به طور کامل جذب می‌شود. دفع این دارو کلیوی است و بخش زیادی از آن از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. این دارو شبیه به یون سدیم است و با اثر بر مکانیسم انتقال پیام‌های عصبی، از تحریک سلول‌ها جلوگیری می‌کند. با این کار پاسخ‌های سلولی ضعیف‌تر می‌شوند.

مکانیسم اثر لیتیوم دقیقا مشخص نیست. همچنین خواص کنترل خلقی کربنات لیتیوم کاملاً درک نشده‌است. اما می‌دانیم که بر روی عملکرد واسطه‌های شیمیایی عصبی‌ مثل نوراپی‌نفرین، سروتونین، دوپامین و استیل‌کولین و گیرنده‌های آنها تأثیر می‌گذارد. و با کاهش تولید پیام‌رسان ثانویه ایجاد پاسخ سلولی را تضعیف می‌کند. در نتیجه داروی لیتیوم به پایدارای حالات روانی کمک می‌کند و حالات تند رفتاری را با ایجاد تعادل در مواد طبیعی خاصی در بدن (انتقال‌دهنده‌های عصبی) کاهش می‌دهد.

مدت زمان اثر قرص لیتیوم چقدر است؟

قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ نیمه‌ی عمری حدود ۲۴ ساعت در بدن دارد.‌ مدت زمانی که طول می‌کشد تا دارو اثر کند، نیم ساعت بعد از جذب‌شدن به طور کامل است.

آیا داروی مشابه لیتیوم داریم؟

می‌دانیم که داروی لیتیوم برای کنترل رفتارهای تهاجمی و درمان رفتارهای فاز مانیا در دوقطبی کاربرد دارد. همچنین مکانیسم اثر این دارو را شناختیم که با اثر بر انتقال پیام عصبی است. داروهای دیگری هم به جای لیتیم کربنات ۳۰۰ کاربرد دارند که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.

جایگزین قرص لیتیوم چه دارویی است؟

داروهای جایگزین قرص لیتیوم معمولا موارد زیر هستند؛

داروی گیاهی جایگزین لیتیوم

اینکه سرخود داروهای روانپزشکی را قطع کنید و شروع به مصرف داروهای گیاهی برای بهبود حال خود بکنید، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. مصرف و قطع مصرف داروهای روانپزشکی، فقط و فقط باید تحت نظر دکتر روانپزشک باشد. اما داروهای گیاهی که برای درمان افسردگی و بهبودی حالت‌های دوقطبی وجود دارند، شامل موارد زیر هستند؛

فواید قرص لیتیوم و اثرات آن چیست؟

خواص قرص لیتیوم زمانی که بیشتر از عوارض آن باشد، برای درمان بیماری تجویز می‌شود. این قانون تقریبا برای تمامی داروها مطرح می‌شود. برخی از خواص این دارو و فوایدی که دارد و همچنین تاثیر مثبتی که بر علائم بیماری‌هایی که برای آنها تجویز می‌شود، می‌گذارد، شامل موارد زیر هستند؛

لیتیوم و درمان افسردگی

این سوال بدون شک ذهن هر کسی را درگیر می‌کند که لیتیوم قرص ضد افسردگی است؟ بهتر است بدانید که این دارو در اصل داروی ضد افسردگی است و برای درمان افسردگی کاربرد دارد؛ اما یکی دیگر از موارد استفاده‌ی لیتیوم که بی ارتباط به افسردگی نیست، اختلال دو قطبی است. البته افسردگی انواع مختلفی دارد که از میان آنها می‌توان به افسردگی بعد از زایمان، افسردگی فصلی و افسردگی ساده اشاره کرد.این دارو می‌تواند یکی از انتخاب‌های خوب روی میز برای درمان و کنترل علائم اختلال دوقطبی باشد.

نظرات در مورد قرص لیتیوم

معمولا کسانی که از قرص لیتیم کربنات ۳۰۰ برای مدت طولانی استفاده می‌کنند، نظرات خوبی ندارند و از عوارض گسترده‌ی آنها بر همه‌ی بخش‌های بدن شکایت می‌کنند. اما کسانی که به تازگی دارو را شروع کرده‌اند و در ۶ هفته‌ی اول هستند، بعد از کنترل علائم بیماری‌های روانی، احساس بهتری دارند و اطرافیان آنها نیز نظرات مثبتی را ارائه می‌دهند.

عوارض لیتیوم چیست؟

مصرف لیتیوم ممکن است منجر به عوارضی مانند موارد زیر می شود. اگر هر یک از این عوارض ادامه یافت یا بدتر شد به سرعت با پزشک خود تماس حاصل کنید.

۱. عوارض جانبی شایع

در صورتی‌که پزشک داروی لیتیوم را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است.

عوارض کلیوی ناشی از مصرف لیتیوم

متاسفانه یکی از عوارضی که لیتیوم دارد، بر روی کلیه‌هاست. عوارض کلیوی لیتیم شامل موارد زیر هستند؛

با‌توجه‌به اینکه لیست عوارض کامل نیست، ممکن است با عارضه‌ای برخورد کنید که ذکر نشده‌باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.

برای اطلاعات بیشتر در مورد این دارو بهتر است از سرویس مشاوره دارویی دکترتو استفاده کنید.

۲. عوارض جانبی جدی

لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی لیتیوم را مصرف کرده‌اند، عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند. به ندرت کسانی که از این دارو استفاده می‌کنند دچار مشکلاتی مانند موارد زیر می شوند. در این صورت سریعا با پزشک تماس بگیرید.

۳. عوارض جانبی خطرناک

اگر عوارض جانبی خطرناکی مانند موارد زیر را تجربه کردید، هر چه سریع‌تر با پزشک تماس بگیرید:

سندورم مسمومیت سروتونین از عوارض خطرناک لیتیوم

این دارو ممکن است موجب افزایش سروتونین شود و این امر به ندرت باعث بیماری بسیار جدی با نام سندرم یا مسمومیت سروتونین شود. استفاده از دیگر داروهایی که حاوی سروتونین هستند باعث افزایش این خطر می‌شود لذا داروهای مصرفی خود را به اطلاع پزشک یا دکتر داروخانه برسانید. اگر علائمی مانند موارد زیر را تجربه کردید با پزشک مشورت نمایید:

واکنش آلرژیک جدی

لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی لیتیوم نادر است. با‌این‌وجود اگر واکنش آلرژیک جدی‌ای مانند موراد زیر را تجربه‌کردید، سریعا از فوریت‌های پزشکی کمک‌بگیرید:

موارد احتیاط مصرف لیتیوم چیست؟

اگر به داروی لیتیوم حساسیت دارید یا هر حساسیت دیگری دارید قبل از مصرف این دارو را پزشک یا داروساز مشورت کنید. داروی لیتیوم ممکن است شامل ترکیبات غیرفعالی (مانند پروپیلن گریکول) باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود.

۱. سابقه بیماری

قبل از استفاده از این دارو سوابق پزشکی خود را به اطلاع پزشک یا دکتر داروخانه برسانید؛ مخصوصا:

۲. سندروم بروگادا

۳. هشدارها

موارد منع مصرف لیتیوم کدامند؟

در برخی موارد مصرف داروی لیتیوم ممنوع است. این گروه‌ها شامل موارد زیر هستند؛

۱. لوسمی و منع مصرف لیتیوم

افرادی که سابقه لوسمی دارند، نباید از داروی لیتیوم استفاده کنند. این دارو می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی برای این گروه شود. لوسمی سرطان خون است که با کم خونی خود را نشان می‌دهد.

۲. قرص لیتیم کربنات در بارداری و شیردهی

موارد زیر را در بارداری و شیردهی در نظر داشته‌باشید؛

تداخلات دارویی لیتیوم با داروهای دیگر چیست؟

تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی لیتیوم را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن، نیست لذا لیست تمامی داروهای مصرفی‌تان را با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید. و بدون صلاحدید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی لیتیوم نفرمایید.

برخی از داروها می‌توانند بر روی روند خروج لیتیوم از بدن تاثیر بگذارند که موجب تاثیر بر عملکرد این دارو می‌شود. در صورت مصرف این داروها لازم است پزشک‌تان دوز مصرفی لیتیوم را با این داروها تنظیم نماید. این داروها عبارت‌اند از:

۱. قرص های سروتونین

اگر لیتیوم را با داروهای دیگری که سطح سرتونین بدن را افزایش می‌دهند مصرف کنید، خطر ایجاد سندروممسمومیت سروتونین را افزایش می‌دهید. خطر ابتلا به این سندروم در زمان شروع به مصرف یا افزایش دوز مصرفی دارو افزایش می‌یابد. رژیم غذایی معمولی خود را با میزان معمولی نمک ادامه دهید. برای اطلاعات بیشتر با پزشک تماس حاصل کنید. قرص های زیر نمونه‌هایی از این افزایش‌دهنده‌های سروتونین هستند:

۲. مصرف همزمان لیتیوم و سرترالین

مصرف لیتیوم همراه با سرترالین می‌تواند اثرات این دارو را افزایش دهد و حتی عوارض جانبی آن را تشدید کند.

علائم اوردوز لیتیوم چیست؟

اگر علائم اوردوز این دارو مانند از هوش رفتن و مشکلات تنفسی را مشاهده کردید سریعا با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. علائم اوردوز لیتیوم، به نقل از cbi، شامل موارد زیر است:

در صورت مشاهده آن‌ها با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.

خودکشی با داروی لیتیوم

متاسفانه یکی از داروهایی که بسیار برای اقدام به خودکشی کاربرد دارد و استفاده می‌شود، لیتیوم است که مسمومیت دارویی لیتیوم خطرناک است. قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ به علت اثرات و عوارضی که دارد، با تاثیر بر مغز و تمامی سیستم‌های بدن، امکان مرگ با لیتیوم را بالا می‌برد و در صورتیکه فرد از خودکشی نجات پیدا کند، عوارض جبران‌ناپذیری در اثر استفاده بیش از حد از دارو برایش به جای می‌ماند.

آزمایش های توصیه شده در حین مصرف لیتیوم

در صورت مصرف لیتیوم، آزمایش‌های پزشکی زیر به صورت دوره‌ای برای بررسی پیشرفت و عوارض جانبی دارو توصیه می‌شود:

راهنمای دکترتو برای مراجعه به روانپزشک و مشاوره دارویی

در صورتیکه در رفتارهای خود و یا اطرافیانتان، متوجه الگوهای غیرعادی شده‌اید، نباید بی‌توجه نسبت به آنها رفتار کنید و از آنها گذر کنید. بسیاری از اختلالات روانی را می‌توان با تشخیص زودهنگام و مصرف دارو کنترل کرد. یکی از مواردی که در این مطلب به آن اشاره کردیم، افسردگی و دوقطبی است. اگر رفتارهای مانیک و یا افسرده در فرد و یا خودتان مشاهده می‌کنید که دوره‌ای تکرار می‌شوند، حتما به روانپزشک و یا روانشناس مراجعه کنید.

اگیر داروی لیتیوم مصرف می‌کنید و یا عزیزان شما از دارو مصرف می‌کنند و سوالاتی درباره نحوه مصرف، تداخلات دارویی و یا عوارض داروی لیتیوم دارید، می‌توانید از مشاوره دارویی دکترتو کمک بگیرید.

برای دریافت نوبت از بهترین روانپزشکان می‌توانید از سایت نوبت‌دهی آنلاین دکترتو کمک بگیرید.

پرسش‌های متداول

آیا قرص لیتیوم خواب آور است؟

یکی از عوارض جانبی قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ بر روی سیستم اعصاب مرکزی است. این دارو می‌تواند باعث ایجاد خستگی و خواب‌آلودگی شود.

لیتیوم قرص خواب است؟

لیتیوم قرص خواب نیست اما یکی از عوارضی که به جای می گذارد خواب‌آلودگی است.

آیا قرص لیتیم چاق کننده است؟

داروی لیتیوم بر روی غدد درون‌ریز بدن تاثیر می‌گذارد و سوخت و ساز بدن را تغییر می‌دهد. یکی از تاثیرات این دارو بر روی غده‌ی تیروئید است. این دارو می‌تواند تیروئید را پرکار و یا کم‌کار کند. معمولا تیروئید کم کار باعث چاقی می‌شود. پس ممکن است لیتیوم باعث چاق کننده باشد.

اولانزانپین یا سدیم کربنات؟ کدام در دوقطبی موثرتر است؟

هر دو دارو در درمان علائم اختلال دو قطبی موثر هستند. اما ویژگی اولانزاپین این است که در زمانی کوتاه‌تر اثر می‌کند و با شدت بالاتری علائم بیماری را کنترل می‌کند. از آنجایی که عوارض این دارو نسبت به لیتیم کربنات بیشتر است، بنابراین بهتر است که قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ تجویز بشود.

لیتیوم آرامبخش است؟

لیتیوم داروی آرامبخش نیست اما با اثری که بر انتقال دهنده‌های عصبی مغز و فرایند تحریک سلولی می‌گذارد، سلول‌های عصبی را آرام می‌کند. در واقع از بروز رفتارهای جنون آمیز پیشگیری می‌کند. اما به عنوان داروی آرامبخش یا خواب آور تجویز نمی‌شود.

دوره درمانی با لیتیوم چند سال است؟

مصرف این دارو بیش از ۳ تا ۵ سال توصیه نمی‌شود. از طرفی بعد از ۳ هفته تا ۱ ماه دارو شروع به اثرگذاری می‌کند و زیر این بازه‌ی زمانی مصرف دارو اهمیتی ندارد.

مدت زمان لازم برای دیدن نتایج لیتیوم چقدر است؟

برای اثرگذاری دارو و دیدن نتایج آن حداقل باید ۳ هفته از مصرف دارو بگذرد.

لیتیوم ضد پیری است؟

لیتیوم بر روی کلیه‌ها اثر می‌گذارد و از پیرشدن سلول‌های کلیه جلوگیری می‌کند. از طرفی می‌دانیم که یکی از عوارض پیری، از بین رفتن و یا کاهش یافتن کارکرد کلیه‌هاست. بنابراین تحقیقات نشان‌داده‌است که درون داروی لیتیوم آنزیمی است که احتمالا بر روند پیری و تحلیل رفتن سلول‌ها اثر می‌گذارد.

خرید قرص لیتیوم؛ لیتیوم بدون تجویز نسخه پزشک قابل خریداری است؟

قرص لیتیوم را نمی‌توانید بدون نسخه‌ی پزشک تهیه بکنید. این دارو از داروهایی است که حتما باید با نسخه‌ی متخصص روانپزشکی برای شما تجویز شود و از داروهای نسخه‌ای است.

قیمت قرص لیتیم کربنات چقدر است؟

قرص لیتیوم کربنات را می‌توان با بیمه و نسخه روانپزشک تهیه کرد و هزینه‌ی بالایی نداشته‌باشد. تهیه این دارو به صورت آزاد مجاز نیست و غیر مجاز آن باید هزینه‌های بالایی داشته‌باشد.